Forums Soninkara: Forums de discussions Soninké

[demba soumaré]

Fo roxe-------------Fo xulle-------------Fo binne


Fo dunbe--------fo xaye--------------Fo mise


Fo liŋe----------Fo mulle-------------Fo teye


Fo dare---------Fo xote--------------Fo sire


Fo bure-------- Fo giile--------------Fo neye


Fo gabe--------Fo jeye--------------Fo juppe


Fo kate--------fo

ñaŋŋe------------Fo sire

KU XA FAAYI,I WA SEREN DEEMANA SOONINKAN DIGAAMEN NOXO


Fo kasappe--------------Fo malacce


Fo salaqe----------------Fo sexette


Fo tefette---------------Fo xaxacce


Fo tugunne-------------Fo bexecce


Fo lamaane------------Fo kurunba

[demba soumaré]

SOONINKAN XANNE NKONWI MOXO


gide a do ta ______________a na nya gidin ta

Mexe a do gondoma________a na nya mexe ngondoma

wuro a do yinbe___________a na nya wurun yinbe

futuro a do yelinwe_________a na nya futurun yelinwe

yinbe a do kuma___________a na nya yinbin kuma

ji a do dingira_____________a na nya jin dingira

kitte a do xanne___________a na nya kitti nxanne

yaaxe a do kunme__________a na nya yaaxan kunme

faabe a do doroke__________a na nya faaba ndoroke

hoore a do digaame_________a na nya hooron digaame

xirise a do dokko___________a na nya xirisin dokko

sirime a do dingira__________a na nya sirimin dingira

sugo a do galle______________a na nya sugu ngalle

si a do xirixe ______________a na nya sin xirixe

fa ado yitte________________a na nya fan yitte

kotolle a do te______________a na nya kotollin te

nyexe a do yigande____________a na nya nyexen yigande

[Daouda Diarra]

Ganma---------------------------coq
Garanke--------------------------cordonnier
Ganma----------------------------griot traditionnaliste
Gawulo----------------------------griot d'origine peule
Gijinme----------------------------poitrine

[demba soumaré]

-------------------------------------------------------------------------------------LAXABURE XIISA
Koota yago laxabure daga mini xaaren ŋa
Jaaxa nan lenme xa d’i maani ri mini,saaxeni daga na nan lenme toxo,nan lenme luffu a kori bakka
Laxabure gari a ti ko xa ni yere alla ba ma jinna ,nan lenme ti nke nan lenme yaani, nmaani ga daga n’in toxo, laxabure t’in dugu yere , liŋuyen maxa, un wa telle fonne yiila in ga na ri anke ni nyaraxaten ya,laxabure daga yiile a ga riini ken bire jerinte xa ri mini, jerinte ti ko xa ni yere nan lenme ti nke nan lenme yaani, jerinte ti an ni manne yi yere, nan lenme ti ndi maani ya li mini nke xosi lofu, i daga ni ntoxo yere, laxabure t’i gani nñi yere su i ni nyigana ya,jerinte ti, nfaayi an bagadini an na daga a gana ri a n’in ke ñi yere,jerinte da nan lenme bagandi a daga, laxabure gari a xenu jerinte ya ,jerinte da xooro n’a fitta botoxan noxo,laxabure ga duguta jerinte yi a woru, a wurunte a ri nan lenme yi killen ŋa,a ti nan lenme d’an xa ni koyi, a ti nan lenme yaani, laxabure ti xa ku ni garanton ña waxatini xa na du ña nan lenmu, waxatini xa na du ña jerinto,laxaburen taxa saqa nan lenme ya


___________________________________________LAXABURE YOGOONI NA TI TURUNWE

Koota yogo laxabure ri sindike ŋ’a da ñanton ñi sindiken wa a ti an toxo, ñanto t’in sunbu
Laxabure xosi ñanto sunbu,ñanto ga di laxabure bunu nuxunnu, tooxe maxa laxabure kira tini nsubu nsunbu nsunbu nsunbu kuudo an maxa mungu do a toxon ŋa,na tuguti a tooxinten ni
Biti filla laxabure ga dangini sindiken ŋa, a da sugu nlenme ya ñi no,laxabure ti an toxo a ti sugu lenme, laxabure ti an garana nsunbu yaani a xooro keeta ma xoqe nxa na xooro d’a batte, ke kille ke a ga na ti tisi an kalla ya dubaane, laxaburen taxa saqa foofo yi sindiken ŋa keeta

[Association Tuabou jikké]

___________________________________________LAXABURE YOGOONI NA TI TURUNWE

Koota yogo laxabure ri sindike ŋ’a da ñanton ñi sindiken wa a ti an toxo, ñanto t’in sunbu
Laxabure xosi ñanto sunbu,ñanto ga di laxabure bunu nuxunnu, tooxe maxa laxabure kira tini nsubu nsunbu nsunbu nsunbu kuudo an maxa mungu do a toxon ŋa,na tuguti a tooxinten ni
Biti filla laxabure ga dangini sindiken ŋa, a da sugu nlenme ya ñi no,laxabure ti an toxo a ti sugu lenme, laxabure ti an garana nsunbu yaani a xooro keeta ma xoqe nxa na xooro d’a batte, ke kille ke a ga na ti tisi an kalla ya dubaane, laxaburen taxa saqa foofo yi sindiken ŋa keeta

koota yogo turuŋé da léminen khata. Léminén wuru, turuŋe wuru da a batté.
I ga ri kaani, léminen leminen lo baafen toté. turuŋé da leminen ta laga.
Léminin ti turuŋé daŋa: "Boneee anmin ké ta laga wo, an da baafen ña ta laga
Turuŋe da léminen ta wara, a daga méli baafen ta.

Turuŋen ña khawouyé

[demba soumaré]

HAA HA HAAAA LEMINE NDA LAXABURE KARI DE,TURUNWE NI GONMINTA XOORE

[doudou]

HAA HA HAAAA LEMINE NDA LAXABURE KARI DE,TURUNWE NI GONMINTA XOORE

Woonan ŋu noxo turuŋe ma goto xa an ga na faayi moxo siri, turuŋe kafi ni tumijo beenin gan goton to a su

[hadamarémé]

HAA HA HAAAA LEMINE NDA LAXABURE KARI DE,TURUNWE NI GONMINTA XOORE

Woonan ŋu noxo turuŋe ma goto xa an ga na faayi moxo siri, turuŋe kafi ni tumijo beenin gan goton to a su

salam anda toghuko turughin mé tumija gotonté ntéy, xa aburaxu gnan sigi iga xawuyaxu nkogho

[demba soumaré]

soninkan digan moxoi
Nga na ti ( 1 )ada suwan kara, ta baane
( 2 )In na ti a da suwan kara kara, ta ni filli
( 3 )in na ti a da suwan kara kara kara , ta ni sikki
( 4 )walla xa, a da suwan kara kara kara kara, a da kara na ña fo mise

[Sokhnassi]

HAA HA HAAAA LEMINE NDA LAXABURE KARI DE,TURUNWE NI GONMINTA XOORE

Woonan ŋu noxo turuŋe ma goto xa an ga na faayi moxo siri, turuŋe kafi ni tumijo beenin gan goton to a su

salam anda toghuko turughin mé tumija gotonté ntéy, xa aburaxu gnan sigi iga xawuyaxu nkogho

quand on regarde les documentaires, les hyènes sont certes feroces mais très futées. je comprends pas pkoi dans les contes elles sont maltraitées